ΤΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ - ΣΙΤΙΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ

"[...]Στις μέρες μας στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο στην πλειονότητά τους οι σχολικές μονάδες λειτουργούν ως ένα είδος Ολοήμερο Σχολείο.

Συγκεκριμένα:

Μεγάλη Βρετανία

Το Ολοήμερο Σχολείο έχει παράδοση στο Αγγλικό εκπαιδευτικό σύστημα με υψηλή κοινωνική αποδοχή. Το σχολείο ανέκαθεν στις αγγλοσαξονικές χώρες ήταν ολοήμερο. Ό,τι ισχύει για το Αγγλικό εκπαιδευτικό σύστημα με παραλλαγές και ευέλικτες μορφές ισχύει για τα εκπαιδευτικά συστήματα της Ουαλίας, της Σκωτίας και της Ιρλανδίας. Η οργανωτική αυτονομία της κάθε σχολικής μονάδας έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία πληθώρας διαφοροποιημένων ολοήμερων προγραμμάτων, που λαμβάνουν υπόψη της ανάγκες των μαθητών της κάθε τοπικής κοινωνίας.

Το πρόγραμμα προβλέπει κατά κανόνα δυο περιόδους λειτουργίας: η πρώτη από τις 9:00 ως τις 12:00 ή 12:30 και η δεύτερη από τις 13:00 ή 13:30   ως τις 15:30 ή 16:00. Το μεσημβρινό διάλειμμα μπορεί να είναι από διάρκειας από μισή ώρα έως μιάμιση ώρα. Στα μεσημεριανά διαλείμματα προσφέρεται γεύμα στους μαθητές. Οι γονείς συμβάλλουν οικονομικά στο κόστος του γεύματος και εάν θέλουν να παραμείνουν τα παιδιά τους στο σχολείο πέραν τις 16:00 είτε για τη συμμετοχή τους στα διάφορα clubs -που δεν είναι σε καμία περίπτωση ίδια με αυτά του προγράμματος σπουδών- είτε για την προετοιμασία της επόμενης μέρας. Ο χρόνος διδασκαλίας δεν είναι αυστηρά καθορισμένος.

Προσφέρονται αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες, με ευελιξία στο πρόγραμμα μαθημάτων.

Ιδιαιτέρως επισημαίνεται ότι ο γονέας διαλέγει το σχολείο στο οποίο θα φοιτήσει το παιδί του με βάση το πληροφορικό έντυπο που εκδίδει το κάθε σχολείο και μέσα στο οποίο ενυπάρχουν τα βιογραφικά των εκπαιδευτικών, η φιλοσοφία του σχολείου, το πρόγραμμα σπουδών-στο οποίο εμπλέκονται και οι γονείς- που ακολουθείται, η αξιολογική του αποτίμηση κλπ.

Ιταλία

Από τη δεκαετία του ΄70 άρχισε να οργανώνεται ο τύπος των Ολοήμερων σχολικών μονάδων. Ο μεγαλύτερο μέρος των σχολικών μονάδων της βασικής εκπαίδευσης λειτουργεί σε πενθήμερη από τις 8:30 έως 12:30 και 14:00 έως 16:30. Το ωράριο στα σχολεία που λειτουργούν σε εξαήμερη βάση είναι μικρότερα. Η διαμόρφωση του προγράμματος είναι υπόθεση της κάθε σχολικής μονάδας.

Προσφέρονται αθλητικές πολιτιστικές δραστηριότητες, προγράμματα ενισχυτικής διδασκαλίας και μαθήματα επιλογής.

Δεν είναι υποχρεωτικό για όλα τα παιδιά. Όσα μένουν πληρώνουν οι γονείς (2Ε) για τη σίτισή τους που γίνεται από ειδικό προσωπικό και σε ιδιαίτερη αίθουσα, συνοδευόμενα από τον δάσκαλο του τμήματος ή από το άτομο που έχει υπηρεσία στον διάδρομο, στις ειδικές εγκαταστάσεις σίτισης. Δεν τρώνε όλες οι τάξεις συγχρόνως. Για το είδος των δημιουργικών δραστηριοτήτων που θα προσφερθούν στο Ολοήμερο Σχολείο έχει πρωτίστως λόγο ο σύλλογος γονέων και Κηδεμόνων του Σχολείου και κάποια μέλη του Συλλόγου Διδασκόντων. Στην επιλογή των δραστηριοτήτων αυτών δε συμμετέχει ο διευθυντής. Τα άτομα που θα κλιθούν να διδάξουν τις δραστηριότητες αυτές, επιλέγονται από τη σχολική μονάδα με τη συμμετοχή των γονέων

Λουξεμβούργο

Τα σχολεία λειτουργούν από τις 8:00 ως τις 11:45 και από τις 14:00 ως τις 16:00. Πρόσφατα ιδρύθηκαν Κέντρα Μεσημεριανής Φροντίδας για παιδιά γονέων που εργάζονται. Τις δαπάνες καλύπτουν η κεντρική διοίκηση και οι τοπικές αρχές, τις δε δαπάνες της σίτισης των μαθητών οι γονείς.
Προσφέρονται προαιρετικά μαθήματα στα τέσσερα πρώτα χρόνια και «εποπτευόμενες δραστηριότητες» στα δύο τελευταία.

Βέλγιο

Μεγάλος αριθμός βασικών σχολείων σε όλες τις κοινότητες του Βελγίου λειτουργούν σε ολοήμερη βάση από 8/8:30 ως τις 18:00.
Ενδεικτικά αναφέρουνε ότι το 71% των σχολείων του Γαλλόφωνου τμήματος προσφέρουν φροντίδα κατά το 44% πριν την έναρξη των μαθημάτων και το 50% ως τις 18:00.

Στα σχολεία αυτά οι μαθητές/τριες υπό την επίβλεψη το διδακτικού προσωπικού μπορούν να διεκπεραιώσουν τις προβλεπόμενες σχολικές εργασίες.

Ελβετία

Τα μαθήματα πραγματοποιούνται πρωί και απόγευμα με διάλειμμα κατά τις μεσημεριανές ώρες χωρίς να προβλέπεται φροντίδα για αυτό. Έτσι τα παιδιά το μεσημέρι επιστρέφουν στο σπίτι τους. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις ορισμένα σχολεία προσφέρουν οργανωμένη φροντίδα για το μεσημέρι και βοήθεια για τις σχολικές εργασίες.

Γερμανία

Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι Ολοήμερου σχολικών μονάδων που ποικίλουν ανά κρατίδιο. Μόνον ένα 5% περίπου των σχολικών μονάδων υπάγεται σε αυτόν τον τύπο των σχολικών μονάδων, αν και από το 1968 το Γερμανικό εκπαιδευτικό Συμβούλιο προσπάθησε να αναδείξει αυτόν τον τύπο των σχολικών μονάδων αναπτύσσοντας αρκετά προγράμματα.

Παραδοσιακά η φύλαξη των παιδιών γίνεται στους παιδικούς σταθμούς.

Τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα για τους μαθητές που φοιτούν στην υποχρεωτική εκπαίδευση έχει παρατηρηθεί η ζήτηση από τους γονείς σε ποσοστό 56% για φοίτηση σε ενσωματωμένο ολοήμερο ή σε μερικώς ενσωματωμένο Ολοήμερο Σχολείο. Το ενσωματωμένο Ολοήμερο είναι υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές τα τουλάχιστον για τρεις μέρες την εβδομάδα για επτά ώρες. Στο μερικώς ενσωματωμένο φοιτούν τα παιδιά μόνο που επιθυμούν και έχουν τουλάχιστον δηλώσει ότι θα το παρακολουθήσουν μέχρι την άνοιξη.

Δανία

Τα σχολεία λειτουργούν ως τη 14:00 ή 15:00 με προσφορά  μεσημεριανού φαγητού. Ταυτόχρονα έχουν οργανωθεί και τα Κέντρα Ελεύθερου Χρόνου, εκτός εκπαιδευτικού συστήματος, που αναλαμβάνουν τη φροντίδα των παιδιών. Η μεταξύ τους συνεργασία είναι αξιοσημείωτη.

Εκτός από τον υποχρεωτικό κορμό των μαθημάτων προβλέπονται τα μη υποχρεωτικά μαθήματα τα οποία υποχρεούται να προσφέρει η σχολική μονάδα και οι όμιλοι ελεύθερου χρόνου που συντηρούνται με έξοδα των γονέων. Στην επίβλεψη των παιδιών εκτός από το εξειδικευμένο προσωπικό συμμετέχουν γονείς, φοιτητές.

Γαλλία

Ο ολοήμερος τύπος του σχολείου είναι κυρίαρχος. Η σχολική εβδομάδα είναι πέντε ημερών. Στα σχολεία που εφαρμόζουν μία ημέρα την εβδομάδα (Τετάρτη ή Πέμπτη) να μην γίνεται μάθημα – και είναι η πλειοψηφία αυτά τα σχολεία- γίνονται μαθήματα και το  Σάββατο αλλά μόνο πρωί. Την ελεύθερη μέρα το κενό καλύπτεται είτε από αθλητικές δραστηριότητες είτε από κατήχηση που αναλαμβάνουν οι διάφορες εκκλησίες.

Το ωράριο διαμορφώνεται ως εξής: 8:00 ή 8:30 έως τις 11!30 ή 12:00, διακόπτεται και συνεχίζει από τις 14:00 έως τις 16:00 ή 17:00 και για τους μαθητές του δημοτικού σχολείου δύναται να παραταθεί και μέχρι τις 18:00 κατόπιν πρωτοβουλίας των γονέων και με δική τους οικονομική επιβάρυνση.

Πέρα από το βασικό κορμό των μαθημάτων προβλέπονται καλλιτεχνικές, αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες (Clubs). Οι γονείς συμμετέχουν στη σύνταξη του προγράμματος.

Επίσης, υπάρχει υπηρεσία «μελέτης» με την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών που κατά κανόνα προσφέρεται σε παιδιά με εργαζόμενους γονείς
Σε κάθε μονάδα υπάρχει μια «καντίνα» που οργανώνεται από τις τοπικές αρχές ή σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές. Η οικονομική επιβάρυνση των γονέων στο φαγητό είναι ανάλογη με το εισόδημά τους.

Ολλανδία

Το βασικό σχολείο που είναι ολοήμερο έχει σύμφωνα με τον νόμο τον ίδιο αριθμό ωρών για όλες τις τάξεις. Κάθε μέρα οι μαθητές βρίσκονται στο σχολείο από τις 8:20 έως 3:15, με ενδιάμεσο μεσημβρινό διάλειμμα από μία έως μιάμιση ώρα. Μία ή δύο μέρες την εβδομάδα τα απογεύματα είναι ελεύθερα για τους μαθητές. Τα γνωστικά αντικείμενα καλύπτουν μόνο τις τέσσερις ή τις 5 διδακτικές ώρες ημερησίως. Το κάθε σχολείο προγραμματίζει τα διαλείμματά του καθώς και το μεσημεριανό του με συναπόφαση Συλλόγου γονέων και Κηδεμόνων και Συλλόγου Διδασκόντων.  Το εκπαιδευτικό προσωπικό του κάθε σχολείου επιλέγεται από τον Σύλλογο Διδασκόντων. Υπάρχει ρύθμιση σύμφωνα με την οποία οι γονείς έχουν τη δυνατότητα με ιδία οικονομική επιβάρυνση, η σχολική μονάδα να αναλάβει την φροντίδα των παιδιών κατά τις μεσημεριανές ώρες. Το κόστος αυτής της φροντίδας είναι πολύ υψηλό και αποτελεί πρόβλημα για τους γονείς. Τα 2/3 των σχολικών μονάδων της βασικής εκπαίδευσης προσφέρουν αυτή τη δυνατότητα. Οι γονείς επιλέγουν το σχολείο στο οποίο θα φοιτήσει το παιδί τους και δεν δίνονται κατ’ οίκον εργασίες.

Σήμερα γίνονται προσπάθειες για την ίδρυση εξωσχολικών Ολοήμερων Σχολείων όπου τα έξοδα θα καλύπτονται από τοπικές πρωτοβουλίες και τη στήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης και της εθνικής κυβέρνησης. Στα επτά δημοτικά σχολεία το ένα θα είναι ολοήμερο.

Ισπανία

Το γαλλικό και το ισπανικό σύστημα διακρίνονται για την αναλογικότητά τους.. Το ωρολόγιο πρόγραμμα διαρκεί από τις 9:00 έως 12:00 ή 13:00 και από 15:00 έως 17:00 ή 18:00. το μεσημβρινό διάλειμμα χαρακτηρίζεται από τη μεγάλη διάρκειά του. Τελευταία παρατηρείται η τάση να καταργηθεί το απογευματινό πρόγραμμα 15:00-17:00 λόγω του κόστους-επιβάρυνσης σε εκπαιδευτικό προσωπικό και τείνει να αντικατασταθεί με διάφορα μαθήματα-δραστηριότητες –κατόπιν εγκρίσεως από τη διεύθυνση του σχολείου- το κόστος των οποίων αναλαμβάνουν αποκλειστικά οι γονείς.

Στα αστικά κέντρα αυξάνεται ο αριθμός των σχολικών μονάδων που διαθέτουν δυνατότητες παροχής μεσημβρινού γεύματος και παραμονής των μαθητών  τις μεσημβρινές ώρες. Το μεσημβρινό γεύμα είναι δωρεάν μόνο για τους μαθητές που προέρχονται από τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα.

Στα σχολεία με φορέα την εκκλησία προσφέρονται δυνατότητες για ποικίλες δραστηριότητες τις ώρες εκτός μαθημάτων.

Σουηδία

Ο τύπος του Ολοήμερου Σχολείου στο Σουηδικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι καθολικός.

Φιλανδία

Το σχολικό πρόγραμμα αρχίζει μεταξύ 8:00 και 10:00 η ώρα και τελειώνει μεταξύ 12:30 και 16:00. Η διδακτική ώρα διαρκεί 45΄ και το διάλειμμα 15΄. Το διάλειμμα για φαγητό διαρκεί 30΄. Το σχολικό φαγητό είναι ένα σημαντικό μέρος της εκπαίδευσης και του συστήματος κοινωνικών αξιών. Δάσκαλοι και μαθητές τρώνε την ίδια ώρα. Αν τα παιδιά τελειώνουν στις 16:00 μοιράζεται κάποιο σνακ το απόγευμα.

Στις απογευματινές ώρες προσφέρονται μαθήματα επιλογής (οικιακή οικονομία, ξένη γλώσσα, εικαστικά, χειροτεχνία, τεχνολογία) και προαιρετικές δραστηριότητες (φωτογραφία, αθλητισμός, μουσική) οι οποίες διαφέρουν από σχολείο σε σχολείο και εξαρτώνται από τα οικονομικά του σχολείου (κεντρική εξουσία-τοπική αυτοδιοίκηση) και τη διάθεση των εκπαιδευτικών. Επειδή οι μαθητές της πρώτης και δεύτερης τάξης φοιτούν από τις 8:00 ή 10:00 το πρωί και τελειώνουν μεταξύ 12:00 και 14:00,  έχει γίνει υποχρεωτικό για τους δήμους να οργανώνουν πρωινές και απογευματινές δραστηριότητες για τους μαθητές αυτούς. Πολλά σχολεία διαθέτουν ομάδες ενδιαφερόντων. Η προετοιμασία για την επόμενη μέρα προσφέρεται αλλά η δουλειά για το σπίτι είναι ελάχιστη έως μηδαμινή. Η μάθηση στο φιλανδικό σύστημα είναι προσανατολισμένη σε προβλήματα και εφαρμογές.

Ρωσία

Τα παιδιά φοιτούν από τις 8:00 έως τις 14:00. Όσα θέλουν παραμένουν μέχρι τις 18:00. Από τις 14:00 έως τις 16:00 προσφέρεται φαγητό και γίνεται και η προετοιμασία της επόμενης μέρας. Από τις 16:00 έως τις 18:00 γίνονται δημιουργικές δραστηριότητες σε ομάδες.  (Στην πληρωμή του φαγητού και των εκπαιδευτικών συνδράμουν κατά ένα ποσοστό και οι γονείς). Η επιλογή του προσωπικού γίνεται από το διευθυντή του σχολείου.

(Ιωαννίδου, 1992, Ανδρέου, 2003, Θωίδης & Χανιωτάκης, 2007. Τα στοιχεία για τη λειτουργία των ολοήμερων σχολείων σε Ιταλία, Γερμανία, Φιλανδία και Ρωσία προέρχονται και από τις επισκέψεις μελέτης (study visit) του Σχολικού Συμβούλου κ. Στέλιου Τσιπούρα, στις χώρες αυτές).  [...]"

_________________________________

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΑΠΟ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΗ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ:


https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=10&cad=rja&uact=8&sqi=2&ved=0ahUKEwiW9dWDpp3VAhVGsxQKHYOID9MQFghZMAk&url=http%3A%2F%2Fkmaked.pde.sch.gr%2Fsite%2Fattachments%2Farticle%2F490%2Foloimero-protasi2.doc&usg=AFQjCNFQuEIQoEVJM3dORQT4qW5oN2G33A

ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΜΑΡΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ - ΙΩΑΝΝΑ ΑΡΒΑΝΙΤΗ - ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΒΑΣΙΛΑ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΠΤΣΗΣ - ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΤΣΟΥΠΙΑΣ - ΡΑΧΗΛ ΜΑΡΤΙΔΟΥ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΤΣΙΟΣ - ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΞΑΝΘΙΔΟΥ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΑΜΒΑΚΗΣ - ΣΤΕΛΙΟΣ ΤΣΙΠΟΥΡΑΣ